آزمایش زندان استنفورد: خطرناک ترین پژوهش تاریخ

آزمایش زندان استنفورد

آزمایش زندان استنفورد یکی از مشهورترین و خطرناک ترین پژوهش های تاریخ است. فیلیپ زیمباردو روان شناس بزرگ دانشگاه استنفورد که به بحث خوبی و بدی پرداخته است مجری این پژوهش است. فیلیپ زیمباردو در پژوهش‌هایش این نکته را مورد توجه قرار می‌دهد که چطور انسان‌های خوب می‌توانند به سادگی به انسان‌های بد و خطرناک تبدیل شوند.

زیمباردو در سال ۱۹۷۱ سرپرستی یک گروه پژوهشی را به عهده گرفت تا پژوهشی درباره تأثیر زندانی بودن و نگهبان بودن را اجرا کنند. در واقع آن‌ها به دنبال این سوال بودند که چرا برخی افراد که در زندگی روزمره افرادی خوب و مهربان هستند با قرار گرفتن در برخی شرایط تغییر رفتار شدیدی نشان می‌دهند و به آدم‌هایی سنگدل و بیرحم تبدیل می‌شوند.

برای پاسخ دادن به این سوال آن‌ها یک زندان مصنوعی را در زیرزمین ساختمان روانشناسی دانشگاه استنفورد ایجاد کردند و سپس در بیانیه‌ای از دانشجویان خواستند که در این پژوهش مشارکت کنند. ۷۵ نفر خواستار مشارکت در این پژوهش شدند و زیمباردو و همکارانش ۲۴ نفر از آنان را برای شرکت در پژوهش انتخاب کردند. سپس این افراد به دو گروه زندانی و زندانبان تقسیم شدند. زیمباردو و همکارانش با نصب دوربین و میکروفن‌هایی تمامی رفتارهای زندانیان و زندانبانان را تحت کنترل داشتند.

نتایج آزمایش زندان استنفورد

زیمباردو و همکاران هنگام برنامه ریزی برای آزمایش زندان استنفورد ۱۴ روز را برای اجرای آن پیش‌بینی کرده بودند اما این پژوهش فقط ۶ روز دوام داشت. پس از دو روز رفتارهای عجیب زندانیان و زندانبانان شروع شد. نگهبانان شروع به سوء استفاده و تنبیه زندانیان کرده بودند. زندانیان نیز علایم افسردگی و اضطراب شدیدی نشان می‌دادند و حتی یکی از آن‌ها در روز دوم پژوهش رفتارهای جنون آمیزی نشان می‌داد.

۵ نفر از زندانیان رفتارها و هیجان‌های منفی شدید نشان می‌دادند و حتی گریه می‌کردند و به همین دلیل پژوهشگران آن‌ها را زودتر از پژوهش خارج کردند. یکی از نکات جالب این پژوهش این بود که بیش از ۵۰ نفر به نوعی در این پژوهش درگیر بوند و وضعیت وخیم و نامناسب زندانیان را دیده بودند اما هیچ کس به این پژوهش اعتراض نکرد تا اینکه همسر فیلیپ زیمباردو با دیدن شرایط زندان معترض شده و خواست که پژوهش متوقف شود.

آزمایش زندان استنفورد نشان داد که موقعیت‌های محیطی می‌توانند تأثیر بسیاری بر رفتارهای افراد داشته باشند. این پژوهش نشان داد که حتی انسان‌های خوب نیز می‌توانند با قرار گرفتن در یک محیط نامناسب رفتارهای غیرقابل پیش‌بینی نشان دهند.

فیلیپ زیمباردو در سال ۲۰۰۸ یک سخنرانی بسیار معروف ارائه داد و با یادآوری نتایج این پژوهش و پژوهش معروف دیگری با نام پژوهش میلگرام نکاتی را درباره حوادث زندان ابوغریب و سایر موارد مشابه بیان داشت (سخنرانی زیمباردو را از این لینک دانلود کنید).

.