ده لغتی که اولین بار ویلیام شکسپیر آنها را بکار برد

آثار هنری هنرمندان در تمامی فرهنگ‌ها، منشاء بسیاری از لغاتی می‌باشد که در زبان آن فرهنگ جاری است. زبان انگلیسی نیز از این قاعده مستثنی نمی‌باشد و هنرمندان کشور انگلستان نقش بسیار مهمی در غنی شدن و خلق واژه‌ها در زبان و ادبیات این کشور داشته‌اند. در زیر لیستی را ارایه خواهیم داد که در آن ده واژه معرفی شده و در اصل این واژه‌ها را اولین بار ویلیام شکسپیر وارد زبان انگلیسی کرده و از آن‌ها برای اولین بار استفاده نموده است.

۱- Courtship

معنی: دوره‌ای که یک زوج در آن روابط رمانتیک و عاطفی را قبل از ازدواجشان سپری می‌کنند (آکسفورد).

ریشه‌شناسی: این لغت از court استخراج می‌شود که به معنای پولی که قاضی در دادگاه برای زنی در نظر می‌گرفت که در شرف ازدواج با یک مرد می‌باشد.

منبع: این لغت اولین بار توسط ویلیام شکسپیر در نمایشنامه تاجر ونیزی استفاده نمود:

“Be merry, and employ your

chiefest thoughts to courtship

and such fair ostents of love

as shall convently beome you there”

۲- Rant

معنی: صحبت کردن یا داد زدن در طول حالت خشم، به شکلی مهیج (آکسفورد)

ریشه شناسی: این کلمه ریشه هلندی دارد که از کلمه ranten مستخرج می‌باشد، این کلمه در زبان هلندی به معنی بحث و جدل بی‌معنی و دیوانه‌وار می‌باشد.

منبع: شکسپیر از این لغت برای اولین بار در هملت استفاده کرده، و به این سبب سریعاً استفاده از آن رواج پیدا نمود.

“Millions of acres on us, till our ground,
Singeing his pate against the burning zone,
Make Ossa like a wart! Nay, an thou’lt mouth,
I’ll rant as well as thou.”

۳- Critical

معنی: بیان کننده نظرات یا قضاوت مخالف و متضاد (آکسفورد)

ریشه‌شناسی: criticus در لاتین به معنای قضاوت‌گذاری است، آن‌هم قضاوت یا نقد ادبی، در حالی‌که در زبان فرانسه critique به کسی اشاره دارد که قضاوت می‌کنند (مثلا یک قاضی). لغت critic در انگلیسی مستخرج از چنین لغاتی است و پدید آورنده لغت critical می‌باشند.

منبع: شکسپیر از این لغت اولین بار در نمایشنامه اتللو استفاده کرد:

“O gentle lady, do not put me to ’t,
For I am nothing, if not critical.”

۴- Assassination

معنی: عمل به قتل رساندن یک فرد (آکسفورد)

ریشه‌شناسی: این لغت حالت اسمی کلمه assassinate است که مستخرج از لغت لاتینی کلمه assassinare است که خود برگرفته از یک لغت عربی است با عنوان hashishiyyin  است که به فرقه‌های مسلمان و متعصب تحت رهبری حسن صباح اشاره دارد که به عنوان رهبری خونریز در جنگ‌های صلیبی به شمار می‌رود.

منبع: لغت Assassination بعد از اینکه شکسپیر در نمایشنامه مکبث از آن استفاده نمود معروف شد، نمایشنامه‌ای که حول محور یک قتل بی‌پروا می‌چرخد.

“If it were done when ’tis done, then ’twere well
It were done quickly: if the assassination             
Could trammel up the consequence, and catch
With his surcease success; that but this blow
Might be the be-all and the end-all here,
But here, upon this bank and shoal of time,
We’ld jump the life to come.”

۵- Lonely

معنی: غمگین بودن به خاطر نداشتن دوست و همدم (آکسفورد)

ریشه شناسی: این لغت برگرفته از کلمه Lone می باشد که مخفف کلمه alone به معنی تنهایی و نداشتن دوست می‌باشد.

منبع: شکسپیر از این لغت برای تشریح حالتی استفاده کرد که در اثر تنهایی به وجود می‌آید. قدیمی‌ترین استفاده از این کلمه در نمایشنامه کمتر شناخته شده کوریولانوس ویلیام شکپسیر می‌باشد.

“My hazards still have been your solace: and
Believe’t not lightly–though I go alone,
Like to a lonely dragon, that his fen
Makes fear’d and talk’d of more than seen–your son
Will or exceed the common or be caught
With cautelous baits and practise”

۶- Majestic

معنی: داشتن یا نشان دادن زیبایی و یا کمیتی تاثیرگذار و زیاد

ریشه‌شناسی: در زبان فرانسوی قدیم، کلمه majestic نشانگر عظمت و نجابت بوده است. چندین کلمه از این ریشه مستخرج شد تا نهایتاً کلمه majesty به معنای بزرگی و افتخار پدید آمد. majestical نهایتاً بعدها مورد استفاده قرار گرفت و در نهایت آخرین نسخه آن یعنی majesticaly ظهور پیدا کرد.

منبع: شکسپیر از این لغت در نمایشنامه تمپست (طوفان) استفاده نمود.

“This is a most majestic vision, and
Harmoniously charmingly…”

۷- Fashionable

معنی: مشخصه، تحت تاثیر؛ نشان دهنده یک شیوه رایج و معروف (آکسفورد)

ریشه‌شناسی: اسم fashion از لغت زبان قدیم فرانسه مستخرج شده است: facon به معنای  face (صورت) و یا  construction (سازه یا ساختار) است. همچنین مستخرج از کلمه لاتین  factionem می‌باشد که اشاره به انجام دادن یا ساختن چیزی دارد. لغت fashion برگرفته از facere می باشد که به معنی ساختن می‌باشد (to make). کلمه fashionable حالت صفت fashion می‌باشد.

منبع: شکسپیر این واژه را در اولین بار در نمایشنامه ترولیوس و کریسیدا استفاده کرد:

“For time is like a fashionable host
That slightly shakes his parting guest by the hand…”

۸- Zany

تعریف: به صورت جالب و توجه برانگیزی غیرمتعارف (آکسفورد)

ریشه: این لغت، در زمان معاصر بیشتر به عنوان صفت استفاده می‌شود، ولی در واقع قبلاً شکل اسمی آن استفاده می‌شد که برگرفته از لغت ایتالیایی zani یا zanni  بود به معنی دلقک. لغت zanny در اصل اقتباس شده از لغت gianni است که معادل انگلیسی آن jack می‌باشد؛ jack یک شخصیت قدیمی در فیلم‌های کمدی قدیمی می‌باشد.

منبع: ویلیام شکسپیر این لغت را در یکی از کمدی‌های خویش با عنوان تلاش بی‌ثمر عشق آورده است.

“Some carry-tale, some please-man, some slight zany…”

۹- Bedazzled

تعریف: شدیداً تحت تاثیر و محو شدن در چیزی (آکسفورد)

ریشه‌شناسی: این واژه شکل گذشته ساده فعل Bedazzled است که از لغت dazzle که در زبان انگلیسی میانه رایج بوده و کلمه dasen که که اقتباس شده از یک لغات ایسلندی، هلندی و نورس (زبان ژرمنی باستان که در عصر وایکینگ ها در میان ساکنان اسکاندیناوی و سکونت گاههای آنها رواج داشته است).

منبع: شکسپیر این واژه را اولین بار در اثر کمدی خود به نام رام کردن از پتیاره استفاده نمود:

“Pardon, old father, my mistaking eyes
That have been so bedazzled with the sun
That everything I look on seemeth green.”

۱۰- Obscene

تعریف: توهین‌آمیز و یا نفرت‌انگیز، بر اساس استاندارد‌های پذیرفته شده اخلاقی (آکسفورد)

ریشه‌شناسی: این کلمه اقتباسی از لغت ربان فرانسه میانه با عنوان obscene گرفته شده که به معنای توهین است. این لغت همچنین اقتباسی از لغات و ریشه‌های لاتین ناشناخته دیگر اقتباس شده است.

منبع: این لغت بار دیگر در اثر کمدی تلاش بی‌ثمر عشق توسط ویلیام شکسپیر معرفی شده است.

“Then for the place where; where, I mean, I did encounter that obscene and preposterous event, that draweth from my snow-white pen the ebon-coloured ink, which here thou viewest, beholdest, surveyest, or seest…”